Bod-Inc: H-010

Hemmerlin, Felix

Opuscula et tractatus.

 

Analysis of Content

[*1r] [Title-page.]

[*1r] [Verse.] Incipit: ‘Felicis si te iuuat indulsisse libellis | Malleoli presens dilige, lector, opus'; 5 elegiac distichs. See Walther, Initia, 6319.

[*2r] Brant, Sebastian: ‘Elegiacum episodion' [addressed to] Hermannus [von Hessen], Archbishop of Cologne and Elector. Incipit: ‘Venerat in mentem dudum, illustrissime princeps | Velle tuum totum me dare in obsequium'; 37 elegiac distichs. See Wilhelmi no. 379, where Brant is described as editor; dated ‘ex Basilea Idibus Augusti Mccccxcvii.’

[*3r] ‘Tabula titulorum quos titulos lector volens prompte inuenire querat eos secundum signaturas quatternorum que inferius in foliis signatur.’ Referring to the printed signatures of the gatherings.

a1r Hemmerlin, Felix: ‘Contra validos mendicantes', [addressed to] Henricus [de Hoewen], Bishop of Constance. Incipit: ‘[R]euerendo in Christo patri ac domino domino Henrico dei et apostolice sedis gratia episcopo . . . Cum recommendatione perspicaciter speculari ac salubriter presentem attendere epistolam . . .’

b3v Hemmerlin, Felix: ‘Contra anachoritas.’ Incipit: ‘[Q]uemadmodum beatissimus Hieronymus vastas terre solitudines Egyptique loca . . .’

c3r Hemmerlin, Felix: ‘Glosa bullarum per beghardos impetratarum.’ Incipit: ‘[P]ro fundamentali bullarum subscriptarum intelligentia clarius demonstranda . . .’

c3r Eugenius IV, Pont. Max.: [Bulla.] Incipit: ‘[E]ugenius episcopus seruus seruorum dei uenerabilibus fratribus Coloniensibus, Treuerensibus, Maguntinensibus, ceteris quod archiepiscopis et tam eorum suffraganeis . . .’ Not found in MBR; dated 1431 ‘iiii idus Maii'.

d4r Hemmerlin, Felix: ‘De negocio monachorum’ [addressed to] B[ertholdus de Roßwag, Abbot of Maulbronn]. Incipit: ‘[R]euerendo in Christo patri et domino domino B[ertholdi de Roßswag] abbati de Mulenbrunn ordinis Cisterciensis domino mihi multum venerando Felix . . . Si quid melius salute dudum Lotharius cardinalis vir mirande . . .’

g2v Hemmerlin, Felix: ‘De plebanis et religiosis mendicantibus.’ Incipit: ‘[N]on est enim potestas nisi a deo; que autem a deo sunt ordinata sunt . . .’

h4v Hemmerlin, Felix: ‘De religiosis proprietariis precepta domini predicantibus.’ Incipit: ‘[S]uper cathedram Moysi sederunt scribe et pharisei omnia . . .’

i6r Hemmerlin, Felix: ‘Tenor epistole de celis misse per patronos ecclesie Thuricensi contra negligentes diuinum cultum.’ Incipit: ‘[F]elix et Regula et Exuperantius Germani de Thebais martyres ac patroni ecclesie maioris . . .’

k3v Hemmerlin, Felix: ‘Tractatus de nouorum officiorum diuinorum institutione.’ Incipit: ‘[I]n ecclesia Thuricensi sunt statutorum ordinationes quondam solemniter edite . . .’

m4r Hemmerlin, Felix: ‘De oblatis et solutis pecuniis pro prebenda seu beneficio in ecclesiis vel monasteriis percipiendo.’ Incipit: ‘[C]um simoniace prauitatis rabies per sanctorum patrum traditiones tam . . .’

n1v Hemmerlin, Felix: ‘Dyalogus . . . de anno iubileo.’ Incipit: ‘[I]ubileus. Qui venturus est veniet et non tardabit iam non erit timor . . .’

q1r Hemmerlin, Felix: ‘Recapitulatio de anno iubileo.’ Incipit: ‘[V]idi turbam magnam quam dinumerare nemo poterat ex omnibus gentibus . . .’

r1r Hemmerlin, Felix: ‘De benedictionibus aure cum sacramento faciendis.’ Incipit: ‘[V]t a fructu frumenti et vini multiplicati fideles in pace requiescant . . .’

r4v Hemmerlin, Felix: ‘Tractatus de exorcismis.’ Incipit: ‘[Q]uestionem nuper motam in voce exultationis inter epulantes in mensa . . .’

s1r Hemmerlin, Felix: ‘Alius tractatus exorcismorum seu adiurationum.’ Incipit: ‘[Q]uoniam deus magnus dominus et rex magnus super omnes deos nouit quod gentes . . .’

s6r Hemmerlin, Felix: ‘De credulitate demonibus adhibenda.’ Incipit: ‘[D]ominus noster Iesus Christus dum in terra predicaret vsus est parabolis, exemplis . . .’

t5r Hemmerlin, Felix: ‘De arbore torculari ducendo in die festo.’ Incipit: ‘[V]enerabilibus viris dominis rectoribus plebanis et viceplebanis ecclesiarum per vrbem imperialem . . .’

v2v Hemmerlin, Felix: ‘De matrimonio tractatus.’ Incipit: ‘[G]loriosus deus omnia quecunque voluit fecit et erant valde bona . . .’

x1v Hemmerlin, Felix: ‘De furto reliquiarum et aliis rebus nuper in monasterio beate virginis loci heremitarum per tres personas miraculose commisso et deducto et finaliter reperto et recuperato.’ Incipit: ‘[M]onasterium beatissime virginis Marie in loco heremitarum ordinis sancti Benedicti . . .’

x5v Hemmerlin, Felix: ‘Contra quendam superbum clericum epistola' [addressed to] Jacobus Purlin. Incipit: ‘[F]elix cantor ecclesie Thuricensis sola peritorum patientia studii Bononiensis decretorum doctor inutilis Jacobo cognominato Pürlin canonico abbatie Thuricensis salutem et spiritum humiliorem. Scis fortisan quod erubsecit . . .’

y1v Hemmerlin, Felix: ‘Forma appellationis contra cardinalem qui in Germania vellet intrare ecclesiam cathedralem.’ Incipit: ‘[M]agnus sanctus Paulus vas electionis vere digne glorificandus spiritus sancti . . .’

y3v Hemmerlin, Felix: ‘De libertate ecclesiastica tractatus', [addressed to] Henricus [de Hoewen], Bishop of Constance. Incipit: ‘[V]icarius reuerendi in Christo patris et domini domini Henrici episcopi Constantiensis in spiritualibus generalis dilecto nobis in Christo . . . Quoniam dicit Gregorius super Ezechiel omelia xii de Iudea . . .’

bb1r Hemmerlin, Felix: ‘De boni et mali occasione tractatus.’ Incipit: ‘[Q]ui occasionem damni dat damnum dedisse videtur. De quo satis legitur . . .’

bb5v Hemmerlin, Felix: ‘De emptione et venditione vnius pro viginti.’ Incipit: ‘[Q]uoniam patenter accusationis et excusationis commertium in paradiso . . .’ See Hans-Jörg Gilomen, ‘Der Traktat “De emptione et venditione unius pro viginti” des Magisters Felix Hemmerlin', in Studien zum 15. Jahrhundert: Festschrift für Erich Meuthen, ed. Johannes Helmrath and Heribert Müller, with Helmut Wolff, I (Munich, 1994), 583-605.

cc2v Hemmerlin, Felix: ‘De contractibus qui obstagia dicuntur et vulgariter Gisel nuncupantur.’ Incipit: ‘[I]d quod apud nos nouum est in tempore non est nouum apud eum . . .’

cc5v Hemmerlin, Felix: ‘Doctoratus in stulticia.’ Incipit: ‘[D]ixit insipiens in corde suo: Nunquid est deus qui stulta mundi elegit vt confundat . . .’

dd4v Hemmerlin, Felix: ‘Tenor littere doctoratus in stulticia.’ Incipit: ‘[F]elix ecclesie Thuricensis cantor stultorum promotor. Ad infrascripta diuine . . .’

dd5r Hemmerlin, Felix: ‘Contra iniquos iudices.’ Incipit: ‘[G]irum celi circumiui sola et profundum abyssi penetraui et in fluctibus . . .’

ee2v Hemmerlin, Felix: ‘Dyalogus de consolatione inique suppressorum.’ Incipit: ‘[A]nxiatus. Anxiatus est in me spiritus meus, in me turbatum est cor . . .’

Imprint

Imprint: [Strasbourg: Printer of the 1483 Jordanus de Quedlinburg (Georg Husner), after 13 Aug. 1497]. Folio.

Remarks: Voulliéme (ZfB (1915), 311) assigns to [Georg Husner]; BMC and Polain assign to an unidentified press, designated by Polain as the [`Printer of Hemmerlin'], BMC and CIBN identifying him tentatively with [Wilhelm Schaffener]; Pr assigns to [Johann (Reinhard) Grüninger].

Collation

Collation: [*⁴] a–z aa–gg⁶.

Illustrations: Woodcut on [*1r]: see Schramm.

References

ISTC: ih00017000

Hain: HC *8424;

Goff: Goff H‑17;

BMC: BMC I 172, 102 (note);

Proctor: Pr 482;

Others: BSB‑Ink H‑42; CIBN H‑8; Polain 1853; Sack, Freiburg, 1771; Schramm XX p. 24 and pl. 1024; Schreiber V 4198; Sheppard 568-9.

LCN: 14509044

Copies