Search Bodleian Incunables:
in

If your search term consists of multiple words, you can choose how to search:

 

 

Bod-Inc: M-245

Missale

Missale Cisterciense.

 

Analysis of Content

[*1v] ‘Johannes, Abbas Cistercii' (Jean de Cirey, Abbot of Cîteaux): [Mandate for publication.] ‘Commissio reuerendissimi in Christo patris et domini, domini Iohannis abbatis Cistercii sacre theologie professoris eximii. Totius ordinis Cisterciensis generalis reformatoris cum plenaria generalis capituli potestate, de missalibus ac breuiariis ordinis imprimendis.’ Incipit: ‘[F]rater Johannes abbas Cistercii in Cabilonensi diocesi totius ordinis cisterciensis et capituli generalis plenaria fungens potestate . . .’ Dated Cîteaux, 3 Oct. 1486.

[*2r] Salicetus, Nicolaus: [Preface.] ‘Exequutio dicte commissionis per reuerendum in Christum patrem dominum Nicolaum abbatem monasterii de Pomerio alias Bomgart predictum.’ Incipit: ‘[N]os igitur frater Nicolaus abbas monasterii beate Marie de Pomerio . . .’

[*2r] Salicetus, Nicolaus: ‘Ordo presentis libri'. ‘[I]n primis ponitur kalendarium . . .’

[*2v] [Calendarium.]

[*5v] [Computus.]

[*9v] [Rubricae generales.]

a1r [Proprium de Tempore. Pars prima.]

k6v [Rubricae.] ‘Pius papa. Si per negligentiam euenerit vt perlecto canone et peracta consecratione nec vinum nec aqua reperiatur in calicem . . .’ Regarding how to behave in case of an accident during the celebration of the canon.

k7r [Ordinarium missae.]

[*1r] [Canon missae.]

l1r [Proprium de Tempore. Pars altera.]

n1v [Proprium de sanctis.] From ‘In natali S. Stephani prothomartiris' to ‘In natali Thome ap'.

r3v [Commune sanctorum.]

s7v ‘Missa in dedicatione noua ecclesie post benedictionem altaris'. Followed by ‘In anniuersario ecclesie dedicatione'.

s8v [Missae votivae ad diversa.] See M‑267: nos 3-4; 7; 11; ‘Pro episcopis et abbatibus'; 10; ‘Pro aduersitate ecclesie'; 33-4; 20; 29-31; 12; 26-7; ‘Contra temptationes'; ‘Pro castitate'; 43; 41; 24; 15; ‘Missa propria monachorum'; 17; ‘Pro familiaribus'; 13; 53.

t6v [Missae pro defunctis: missae generales pro vivis et defunctis.]

v5r [Aliae missae votivae.] See M‑267: nos 2; 60; 5; ‘De quindecim auxiliatoribus'; ‘De omnibus sanctis'; 8.

v7v [Litaniae sanctorum.] ‘Edmunde', ‘Malachia', ‘Willerme', and ‘Roberte' among the confessors.

v8r ‘Registrum missarum peculiarium'.

Imprint

Imprint: [Strasbourg: Johann Reinhard Grüninger], 4 Sept. 1487. Folio.

Collation

Collation: [*12] a–d10 e12 f–i10 k8 [*6] l–s10 t6 v8.

References

ISTC: im00635000

Hain: HC + Addenda *11279;

Goff: Goff M‑635;

BMC: BMC I 105;

Proctor: Pr 521;

Others: BSB‑Ink M‑424; CIBN M‑396; Meyer-Baer 33; Sack, Freiburg, 2465; Schramm XX p. 25; Schreiber V 4681; Sheppard 361; Weale 233; Weale–Bohatta 1751.

LCN: 14455015

Copies

Copy number: M-245(1)

Wanting [*1] and [*12].

Binding: Seventeenth-century blind-tooled blackened leather over wooden boards, bevelled inwards, with two metal catches and one clasp. ‘IHS' monogram on the upper cover, Madonna and child on the lower cover, both gold-tooled.

Size: 305 × 219 × 57 mm.

Size of leaf: 294 × 200 mm.

Manuscript additions from Eberbach: a gathering of eight manuscript leaves has been inserted between k8 and [*1]; it contains German musical notation for the Canon, and the prefaces ‘De apostolis', ‘In nativitate domini', ‘In epiphania domini', ‘In xl', ‘In vigilia, in die et per octava pasche', ‘In ascensione domini', ‘In vigilia in die et per octava pentecostes', ‘De trinitate', ‘In sollempnitate sacramenti', ‘De sancta cruce', De apostolis', ‘De beata Maria'. One manuscript leaf has been inserted between [*2] and [*3]; it contains the musical notation for ‘Pater noster'. One manuscript leaf has been inserted between v7 and v8: ‘Missa de quinque vulneribus Christi. Gaudeamus in domino sub honore sanctorum Christi vulnerum de quorum solempnitate. Versus(?). Letentur celi et exultet terra. Iubilate montes laudem. Gloria. Collecta. Deus qui hodierna die sacratissimorum vulnerum tuorum gloriosa . . . Lectio Isaie prophete. In diebus illis Locutus est Ysayas dicens, dominus deus aperuit in aurem . . . Graduale. Cristus vulneratus est propter(?) iniquitates nostras attritus . . . Alleluia. Dulce pectus dulcis cruor dulcia Christi vulnera . . . Sequentia. Euangelium secundum Lucam. In illo tempore assumpsit Ihesus duodecim discipulos suos et ait illis, ecce ascendimus Iherosolimam et consumabuntur omnia que scripta. Credo. Offertorium. Protege domine plebem tuam per sacra vulnera tua . . . Secreta. Sacrificium domine quod immolamus placatus intende ut ab omnium nos eruat bellorum nequitia . . . Communium. Nos(?) autem gloria oportet in sacris vulneribus . . . Collecta. Adesto nobis domine deus noster et quos sacratissimorum vulnerum tuorum . . .' A small leaf has been inserted between l1 and l2: ‘De corpore domini in Ebirbach hec sic habentur. Alleluia. Caro mea vere est cibus . . . Offertorium. Sacerdotes sancti incensum et panes . . . Communium. Quotienscumque manducabitis panem . . . In die. In dominica infra octava . . . Offertorium. Portas celi aperuit eis dominus . . .' Another insertion between o9 and o10: ‘In visitatione beate Marie in Ebirbach hic habentur. Collecta prima. Oremus. Omnipotens sempiterne deus qui ex habundantia charitatis . . . Graduale. Benedicta et venerabilis, quere de sancta Maria. Alleluia. Humilis Marie benignitas per secula . . . Secreta. Omnipotens sempiterne . . . Complenda. Omnipotens sempiterne deus qui commemorationem visitationis beate Marie . . .' Between p1 and p2: ‘Marie Magdalene collecte sic habentur in Ebirbach. Oremus. Largire nobis quesumus clementissime pater cor sicut beate Marie Magdalene . . . Alleluia. Conversus Iesus ad Mariam dixit ei, fides tua te salva fecit vade in pace alleluia. Secreta. Accepta domine tue maiestati fidelis populi reddatur oblatio . . . Complenda. Auxilientur nobis domine sacro sancta misteria beate Marie Magdalene . . .' Between p2 and p3: ‘De sancta Anna in Ebirbach ista sic habentur. Alleluia. O dulcis mater, dulci nate, dulcia prebens ubera? que sola fuisti digna generare reginam celorum et dominam alleluia. Offertorium. Filie regum in honore tuo astitit regina a dextris tuis . . . Communium. Diffusa est gratia in labiis tuis propterea benedixit te deus in eternum. Reliqua ut in libro ii'. Added notation in red indicating the intonation of the lessons.
Additions to the calendar in two different hands; the first hand, contemporary, the one that has provided the text of the insertions, has added: 3 Feb. ‘S. Blasii episcopi et martiris', 6 Feb. ‘Dorothee virginis', 9 Feb. ‘Appolonie virginis', 23 May ‘Helene regine', 22 June ‘Decem milia martirum xii lectiones', 21 Nov. ‘[Presen]tio beate Marie', 13 Dec. ‘Otilie virginis'; a second, seventeenth-century, hand has added: 2 Apr. ‘Francisci de Paula confessoris, xii lectiones in communi', 6 June ‘Norberti episcopi et confessoris, missa xii lectiones ut in co[mmuni]'. Music on staves in the lower margin of f8v, g10v, and k7r: Kyrie and Gloria. On r3r an addition in the same hand of the insertions: ‘Missa aurea de apostolis, et debet xii vicibus legi. Introitus. Mihi autem. Epistola. Corde creditur. Graduale. In omnem. Alleluia. Non vos me. Tempore resurrectionis usque ad dominicam trinitatis. Alleluia. Per manus. In LXX tractus. Desiderium. Offertorium. Constitues eos. Communium. Vos qui. Hec omnia habes si vertis folium istud. Oremus. Presta quesumus omnipotens deus ut nullis nos permittas perturbationis concuti quos in apostolice confessionis petra solidasti. Secreta. Munus populi tui domine quesumus apostolica intercessione sanctifica atque a pectore nostrorum maculis emunda. Per dominum. Complenda. Quos(?) celesti domine alimento saciasti et apostolicis intercessionibus ab omni adversitate custodi. Per dominum. Has collectas etiam habes in vigilia apostolorum Petri et Pauli'.

A few initials in brown ink, some filled in red, supplied by the annotator. Capital strokes in red.

Provenance: Eberbach, Hesse-Nassau, Cistercians, BVM; see Nigel F. Palmer, Zisterzienser und ihre Bücher (Regensburg, 1998), 309 and 192. Georg Franz Burkhard Kloß (1787-1854); book-label. Purchased from David Nutt, Catalogue (1837), no. 304, for £1. 11. 6; see Books Purchased (1837), 25, and Library Bills (1837-8), no. 12.

SHELFMARK: Auct. 6Q 2.20.

Copy number: M-245(2)

Fragment.

Bound as rear pastedown in M‑132; see there for details of binding and provenance.

Leaf f3 only.

SHELFMARK: Auct. 3Q 5.43 (pastedown).


Go to top of page